5 weken op het IOP, bijna ga ik verder

Maandag 2 oktober, al weer bijna een hele maand weg. Vier weken geleden ben ik vertrokken naar Tanzania, de community Ilula, het dorp Mazukanzi. Het project waar ik nu ben ligt links van de grote weg, een lange oprijlaan op. Ik moet er nog steeds aan wennen dat ze hier links rijden. Bij het oversteken eerst naar rechts kijken, dan links en dan weer rechts. Ook de rotondes is wennen, we gaan steeds de verkeerde kant op. Dus, aan het eind van die lange, vooral hobbelige, oprijlaan is het project. Een groot stuk grond, met daarop verschillende projecten een heel eind uit elkaar gebouwd.

Het slapen gaat ondertussen prima, het krakende bed went en de salamander die elke nacht tegen ons praat, went ook. Alleen het vroege opstaan is nog niet aan mij gewend. Elke dag moeten we om 07:30 klaar staan. Dan zingen we met alle vrijwilligers en het aanwezige personeel liedjes, wordt er uit de bijbel verteld en sluiten we af met bidden. Elke dag zo’n 20 minuten daar staan, waarvan we 18 minuten niets verstaan. Maar, de liedjes die gezongen worden, vooral door Tamari en Ajuni, zijn heel mooi. Het is altijd mooi om te zien hoe zowel man en vrouw genieten van het meezingen van deze songs. Er wordt van te voren nooit afgesproken wie er zingt en wie welke stem pakt, dit loopt allemaal vanzelf. Aan het eind eindigen we allemaal met onze handen in de lucht en groeten we elkaar goedemorgen. Op de weg terug is het leuk om wat mensen even een hand te geven en goedemorgen te wensen. En onze dag is begonnen. Goodmorning IOP.

Na die 20 minuten is het altijd leuk om iedereen weer goedemorgen te zeggen, waarna we naar het ontbijt mogen. Deze week geef ik elke ochtend een schriftje aan Tamari, zij is er speciaal voor de vrijwilligers. Zij vraagt dan bij de meeting met de staff, wie smiddags allemaal aan de Engelse les willen meedoen. Afgelopen week hebben we elke dag zo’n 15 mensen die zich opgeven. Dit wil niet perse zeggen dat we dan ook 15 mensen in de les hebben om 16:30. Meestal komen er van die 15 zo’n 10 opdagen, maar er lopen altijd weer mensen binnen, waardoor we rond 17:00 met 15 mensen eindigen.

Oh, ik vergeet te vermelden hoe je ‘s ochtends eerst langs het toilet gaat. Een gat in de grond, met een behoorlijke lucht erbij. Niet echt heel prettig op je lege maag, maar als je door je mond ademt, heb je er niet zo’n last van. Dan moet je nog het geluk hebben dat er water uit de kraan komt, zodat je een emmertje water in het gat kan gooien na jouw beurt. Het wc-papier wat je gebruikt hebt, moet in de prullenbak achter je.

Goed, na het ochtendgebed staat er in de grote hal een ontbijt voor ons klaar. Elke ochtend heerlijk brood, met een gekookt ei. De laatste dagen hebben we er ook weer een knakworst bij en als afsluiter is er vaak watermeloen of banaan. Verder zijn we blij met het broodrooster wat er staat en doen we net alsof we genieten van die chemische ‘jam’, wat naar mijn idee niet eens jam genoemd mag worden. Oja, dan hebben we ook nog pindakaas, wat meer wegheeft van een pindaklont. Nogal harde droge meuk, die je kunt snijden en dan op je brood kunt leggen. Doe mij maar gewoon een geroosterd broodje met boter.

Na het ontbijt gaan we meestal naar ons project, als er een planning is die dag. Als er geen planning gemaakt is, besluit ik meestal zelf een van de scholen op te zoeken en gewoon de klas binnen te stappen. Deze week zijn we vooral bezig met het maken van de nieuwsbrief van het project voor alle landen, in het Engels dus. Een hele kunst voor mij, maar gelukkig heb ik Lisanne. Het komt ook wel eens voor dat we doen alsof we heel druk met de nieuwsbrief zijn, zoals vandaag, en dan vooral onze eigen administratie bijwerken. Ons dagboek bij werken, foto’s overplaatsen van de camera naar de tablet en nieuwe vluchten boeken. Maar anders hebben we gewoon een planning en het ligt eraan wat voor planning of we lunch op het centrum eten, of zelf mee nemen.
De lunch wordt door Keita of Witness gemaakt en is altijd rond 13:00 klaar. Negen van de tien keer is het warm eten, rijst, bruine bonen, groene snot dat lijkt op doorgekookte andijvie, soms aardappels, soms zelfs friet, ze maken wel eens sandwiches en we hebben al 1 keer pannenkoeken gehad. Vaak is er ook een bak met gesneden watermeloen, wat heel fijn is als zoet toetje. Vlees is er zo’n twee keer in de week bij, maar dit sla ik altijd over. Vis heb ik hier nog niet gezien, erg duur.

In de middag werken we verder aan het project, mits het in de buurt is. Anders werken we aan de voorbereidingen voor de Engelse lessen. We hebben zelf ondertussen al papier gekocht voor de flip-over. Dat was nog een kunst, zulk groot papier zoeken in een dorp waar ze geen Engels spreken. Gelukkig had ik een foto van de flip-over gemaakt, en snapte een slimmerik direct wat ik bedoelde en hij leidde ons naar het goede hokje. Overigens dezelfde hokjes als in Gambia. Alle verkoopwaar in een hokje van ongeveer 2 Nederlandse wc-hokjes, amper ruimte voor de verkoper om te draaien en aan de voorkant van de winkel tralies. Door de tralies kun je alles vragen en verkopen, maar zo uitnodigend als de kassakoopjes bij de Action ziet het er niet uit. Uit die shop hebben we ook nog een zwarte stift en een werkende pritt-stift gevonden (nadat we er al 4 afgekeurd hadden, omdat ze opgedroogd waren).
De Engelse lessen geven we in de study-room van het weeshuis. Een kamer van de meisjes waar zij kunnen studeren en hun huiswerk kunnen maken. Deze kamer wordt wel degelijk gebruikt, want elke dag als wij weer terugkomen staan alle stoelen en de grote tafel weer op een andere manier en is het bord dat op de muur geverfd is, weer volgetekend met stoepkrijt. Ik ben er al achter dat stoepkrijt veel moeilijker van schoolbordverf af gaat, dan een gewoon krijtje. Wij blijven elke dag braaf schoonmaken met het sponsje wat schoonmaakster Kanisia ergens voor ons heeft opgedoken.

In de weken dat ik hier ben, hebben we verschillende dingen gedaan. Als eerst al veel mensen ontmoet, zowel vrijwilligers uit Europa als de Tanzanianen. Ik leer iedereen steeds meer kennen, en vrijwilligers komen en gaan. Samen met Lisanne en Sam, twee Noorse meiden en twee Tanzanianen die in hetzelfde project als hen zitten, hebben we het best gezellig. We gaan deze weken een aantal keer mee met Elisabeth die werkt voor het sponsorprogramma. Bepakt met nieuwe schoenen, sokken en klamboe’s gaan we op weg naar scholen waar weeskinderen op zitten. Deze kinderen zijn vaak wees geworden door overleden ouders, maar die dan nog wel opgevangen worden door de omgeving of andere familie. De kinderen krijgen een bezoek op school, wij passen de schoenen en delen daarbij sokken uit. Bij Elisabeth kunnen ze vertellen hoe het met ze gaat en wat ze dwars zit. De meeste kinderen zijn erg bescheiden en lijken zelfs wel angstig naar haar toe. Dit is helemaal niet nodig, want deze vrouw geeft echt om deze kinderen. Toen vorige week een meisje in huilen uitbarstte na de vraag of er bij haar thuis geweld gebruikt wordt, maakte Elisabeth hier gelijk werk van. Met het meisje werd gepraat, met haar broertje, waarna we bij de burgemeester op visite gingen. Hij, en de vrijwilliger van IOP in dat dorp, moeten deze week nog op bezoek bij de familie waar het 12-jarige meisje woont en kijken hoe de situatie is. Mocht de situatie niet binnen nu en een bepaalde tijd veranderen, dan worden er maatregelen genomen in de zin van verplaatsing van de kinderen naar een veilig onderkomen.

Als je dan zo schoenen uit staat te delen, wordt je wel even geconfonteerd met de waarheid van dit land en het leed van vele kinderen. Opgroeien zonder ouders, met je broers en zussen, zelf voor je eten zorgen en elkaar de liefde geven die je eigenlijk van je ouders hoort te krijgen. Wat een verschil met onze opvoeding. En dan delen wij daar alleen schoenen, sokken en soms een net uit. Deze kinderen kunnen zoveel meer gebruiken.

In deze weken ben ik ook een aantal keer op twee kleuterscholen geweest. De ene is de kidscorner, een van de eerste projecten van het IOP. Een pre-school met twee klassen. In elke klas zitten ongeveer 30 kinderen waarover 2 juffen de leiding hebben. In de klas wordt veel gezongen, verteld uit de bijbel, en geteld. Eigenlijk net als in onze Nederlandse kleuterklassen. Ik ben verbaasd over het niveau van lesgeven en de kennis die de leerkrachten hebben. Daarbij ligt er ook aardig wat materiaal in de vrij ruime lokalen. De materialen die vooral gelinkt zijn aan het montesorri onderwijs worden door de leerkrachten gebruikt tijdens klassikale lessen, waarna de kinderen zelfstandig verder gaan in hun schrift. Ja, vanaf de kleuterschool werken ze hier in schriften. Ze vinden het belangrijk dat de kinderen, voordat ze naar de basisschool gaan, de letters kennen, cijfers kennen, simpele sommen kunnen maken en het liefst al lezen.

Rond 11 uur krijgen alle kinderen een beker pap in de open eetruimte. Het is een soort rijstepap, maar dan van mais, met een dik vel erop. De kinderen smullen en zijn verzekerd van hun tweede of voor de meeste, hun eerste maaltijd. Om half 12 beginnen de afternoon lessen, voor een aantal van deze kinderen. Hier moet voor betaald zijn, sommige ouders kunnen alleen de ochtend betalen en deze kinderen mogen dan nu naar huis. De meeste kinderen, allemaal onder de 7 jaar, lopen alleen naar huis. Sommige een paar minuten en anderen wel een half uur. Geld voor een bajaj (tuc-tuc) is er vaak niet.
De kinderen die ook naar de afternoonclass gaan, krijgen om half drie nog een maaltijd die vaak bestaat uit ugali met groene prut of rijst met bonen. Hierna mogen zij ook naar huis. De leerkrachten herhalen in de afternoonclass vaak de stof van diezelfde ochtend. Ze herhalen en gaan er, daar waar de kids het kunnen, dieper op in.

De andere kleuterschool is de Sollerud, geheel opgezet door Berit zelf. Berit is trouwens de vrouw die het hele IOP heeft opgezet en hier nu al 15 jaar woont. De van oorsprong Noorse heeft het beste met de meiden voor, maar heeft een bijzondere manier van werken. Ze kan het moeilijk uit handen geven, wat nu des te belangrijker wordt nu ze de 70 gepasseerd is. De Sollerud heeft 4 klassen, met elk 3(!!) leerkrachten. In de laagste klas, de babyclass genoemd, zitten kinderen van 2 en 3 jaar. De groepen zijn niet groter dan 25 en het is een zeer mooi gebouw. Mooie ronde tafels voor de kleintjes en de grotere hebben eigen werktafels. Aan de zijden van de klas staan kasten vol met materialen en het bord is op de muur geverfd. Buiten een mooi speelplein waar menig Nederlandse school jaloers op is. Twee wipkippen, twee schommels en een bizar groot klimrek. Hier wordt dan ook goed gebruik van gemaakt.
Ook hier krijgen kinderen een maaltijd aangeboden, die ze graag opeten. Geen een kind die je hoort klagen over de smaak of ik lust dit niet, alles wordt heel netjes opgegeten. Als je bord leeg is zeg je thank you en dan volgen je klasgenoten vanzelf met “your welocome”. Alles is trouwens in het Engels op deze school. Vanaf de laagste klas wordt in het Engels onderwezen, wat je heel goed merkt aan de jongste meisjes in het weeshuis. Deze meiden verstaan veel meer dan de ouderen van 12 – 16, die niet op de Sollerud gezeten hebben. Gemiste kans, maar deze school staat er pas een paar jaar.

Annelies, de vrouw met wie ik op de heenweg heb gereisd, heeft hier een fantastisch ding achtergelaten. Een stevige zak die ik ‘s ochtends graag met water vul, dan dehele dag in de zon leg en dan het liefst rond 4 uur gebruik als douche. Meestal wordt dit, door de Engelse lessen, iets later waardoor het water al weer lauw is. Maar, het is nog steeds beter dan dat ijskoude water wat hier uit de kraan druppelt. Er zit ook weinig tot geen druk op het water, dus dat druppelen moet je letterlijk nemen. Als ik de zak heb gevuld, giet ik ‘m leeg in een emmer en dan is het douchen vanuit een emmer met een door-de-midden-geknipte fles die dient als klein emmertje.

’S Avonds proberen we altijd rond 19:00 te eten. Als we ongeveer drie kwartier later allemaal klaar zijn, ga ik altijd graag naar de keuken om te helpen opruimen. Alle spullen op de kar en dit terugbrengen. Het eten sorteren als in, morgen nog eetbaar, voor de varkens en absoluut niet eetbaar. Voor varkens eetbaar gaat van alles in, natuurlijk etensresten, maar ook theezakjes en het botten van het vlees. Soms worden de vleesresten trouwens ook bewaard voor de twee honden, die wat weghebben van wolven. Waarom? Nou, omdat ze altijd als ik ga slapen, gaan schreeuwen als wolven. Ze schijnen gebruikt te worden als waakhonden, maar ik heb ze nog nooit buiten hun hok gezien. Samen met de Nederlandse koeien, geiten en een stal vol met verschillende varkens, vormen zij de boerderij van het IOP. Thobias, die wel 1 keer bij onze Engelse les is geweest, is de jongen van de koeien. Elke ochtend is hij rond 6 uur aanwezig en begint met melken. Zodra hij al de koeien, ik schat rond de 15, met de hand gemolken heeft, gaat hij op pad met de koeien en de geiten. Gewoon door de natuur lopend, zoeken ze zelf naar iets te eten. Rond het eind van de middag is hij weer terug bij de stal, waarna de dieren rustig naar hun plek lopen. Tobias moet nu opschieten, want het begint donker te worden en hij moet alle koeien nog een keer melken.

‘ Savonds spelen we vaak spelletjes met de vrijwilligers, ik heb al veel kaartspellen geleerd hier. Kennen jullie Skipbo, erg leuk! Soms spelen we buiten een spel met de bal, totdat ik weer val en m’n knie open haal. Maar gewoon gezellig kletsen of een verhaal als dit typen is ook veel voorkomend. Ik heb na mijn vertrek nog geen tv gezien en mis het ook nog niet. Maar nu ik er aan denk, zou ik wel een kansloos soapje willen zien.

Elke avond om 21:00 komen de oudste meiden nog een keer richting de zithoek van de vrijwilligers. Hier zingen we met zijn alle een lied, die ik ondertussen prima mee kan zingen. We vormen een kring en pakken elkaars handen, een van de meiden doet een gebed en we wensen elkaar goodnight met de handen in de lucht. De meeste meiden komen nog langs om een knuffel te geven en de dag is afgelopen. Ik vind het erg mooi hoe hier de dag met gezang geopend en afgesloten wordt. Ondanks dat ik niets van de tekst versta, al begrijp ik ondertussen dat het vooral over God gaat, vind ik het hele mooie liedjes om mee te neuriën.

Dit verhaal heb ik dus in verschillende delen getypt, want steeds ga ik weer wat anders doen. Of we beginnen een potje kaarten, of ik besluit even buiten te gaan lopen of ik ben gewoon moe. Ik sluit dit verhaal nu af op 10 oktober. Nog twee nachten en 1 hele dag en dan ga ik hier, samen met Lisanne, vertrekken. Lisanne is ook een vrijwilligster hier en zij wilde na dit project een deel dezelfde route door gaan reizen. Daarom hebben we onze schema’s beide aangepast op elkaar en reizen we de komende 2 weken samen via Iringa, Dodoma naar Arusha. We gaan ook naar lake Manyara en de Ngrongoro crater, kijk eens afbeeldingen op google. Dan snap je dat ik daar zin in heb! Na die twee weken ga ik via Arusha verder reizen naar Nairobi, Kenia. Spannend!